Meme kanseri, en sık karşılaşılan kanser türlerinden birisidir ve her evresi, tedavi yaklaşımını etkileyen özgün karakteristik özelliklere sahiptir. Meme kanserinde tedavi seçenekleri; kanserin tipine, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri arasında sürece ve evreye bağlı olarak değişen cerrahi müdahaleler, kemoterapi, hedefe yönelik tedavi (akıllı ilaç), immünoterapi, radyoterapi ve hormonal tedaviler bulunur. Bu yazımızda, meme kanseri tedavisinde kullanılan çeşitli metodları ve bu metotların nasıl uygulandığını ele alacağız.
Genel Cerrahi
bölümünden doktorumuz
Prof. Dr. Can Atalay
tarafından incelenip onaylanan bilgilendirici yazımızda, meme kanseri evreleri ve tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
Meme Kanseri Ameliyatı ve Cerrahi Müdahaleler
Meme kanseri özelliklerine ve tedavi geçmişine göre cerrahi müdahale gerektirebilir. Meme kanseri sürecinde hastanın tüm seçenekleri bilmesi ve süreçle ilgili detaylı bilgiye sahip olması oldukça önemlidir. Cerrahi müdahale, meme kanseri tedavisinde sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Meme kanserinde aşağıdaki cerrahi müdahale yöntemleri kullanılabilir.
Lumpektomi
Bu operasyon kanserli dokunun ve çevresindeki bir miktar sağlıklı dokunun çıkarılmasını içerir. Lumpektomi, genellikle küçük tümörler için tercih edilen bir yöntemdir. Meme koruyucu cerrahi olarak da adlandırılır.
Mastektomi
Mastektomi meme kanserinin tedavisinde kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Bu işlem genellikle kanser hücrelerinin memenin geniş bir bölgesine yayıldığı durumlar için tercih edilir. Mastektomi çeşitleri şunlar olabilir:
- Basit (veya total) Mastektomi: Bu işlemde cerrah; meme ucu, areola (kahverengi alan), pektoralis majör kasının (ana göğüs kası) fasyası (örtüsü) ve deri dahil olmak üzere memenin tamamını çıkarır.
- Modifiye Radikal Mastektomi: Basit bir mastektomiye koltuk altındaki lenf düğümlerinin çıkarılması eklenir. Bugün nadir durumlarda tercih edilmektedir.
- Radikal Mastektomi: Cerrah, memenin tamamını, koltuk altı lenf düğümlerini ve memenin altındaki pektoral (göğüs duvarı) kaslarını çıkarır. Günümüzde yaygın ve çok tercih edilen bir yöntem değildir.
- Cilt Koruyucu Mastektomi: Bu işlemde meme derisinin büyük bir kısmı kalırken meme dokusu, meme başı ve areola çıkartılır.
- Meme Ucu Koruyucu Mastektomi: Meme ucu koruyucu mastektomi, meme dokusunun çıkarılması ve meme derisinin kurtarılması açısından cilt koruyucu mastektomiye benzer. Ancak bu işlemde meme başı ve areola korunur. Genelde erken evre kanserlerde uygulanan bir yöntemdir.
- İki Taraflı Mastektomi: İki memenin de alınmasına denir. BRCA1 ve 2 genlerinde mutasyona sahip ve meme kanserine yakalanma riski çok yüksek olan kadınlar için risk azaltıcı bir ameliyat olarak uygulanır. Genellikle, meme ucu koruyucu mastektomi şeklinde yapılmaktadır.
Sentinel Lenf Düğümü Biyopsisi
Kanserin yayılmış olabileceği ilk lenf düğümü (sentinel lenf düğümü) çıkartılır. Eğer bu düğümde kanser hücreleri yoksa diğer lenf düğümlerini çıkarmaya gerek kalmaz.
Aksiller Lenf Düğümü Diseksiyonu
Sentinel lenf düğümünde kanser hücreleri tespit edilirse cerrah, koltuk altındaki daha fazla lenf düğümünü çıkarabilir.
Rekonstrüktif Cerrahi
Mastektomi sonrası birçok kadın meme rekonstrüksiyonu (yeniden yapılandırma) operasyonu seçebilir. Rekonstrüktif cerrahi, memesini kaybeden kadınlara psikolojik ve estetik açıdan yardımcı olan bir işlemdir.
Kontralateral Profilaktik Mastektomi
Bir memesinde kanser olan ancak diğer memesinde olmayan kişilerin kanser riskini azaltmak için sağlıklı meme dokusunun çıkartılması işlemidir.
Meme Kanserinin Evreleri ve Tanımı
Meme kanseri, memedeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünmesi ve çoğalması sonucu oluşur. Meme kanseri evreleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
0 evresi, duktal karsinoma in-situ olarak da bilinir. Bu evrede kanser hücreleri sadece memedeki süt kanallarında bulunur ve çevre dokuya yayılmamıştır. Aşama 0'da, kanser hücreleri veya diğer anormal hücreler komşu normal dokuyu istila etmez.
Evre I’de, tümör 20 milimetreye kadar (yaklaşık bir üzüm büyüklüğünde) ölçülür ve lenf düğümlerinde kanser hücresine rastlanmaz.
Bu evrede tümör 20 milimetreden 50 milimetreye kadar farklı boyutlara ulaşabilir. Bu aşamada kanser, koltuk altındaki lenf bezlerine de sıçramıştır.
Evre III meme kanserinde, kanser memeye daha fazla yayılmıştır veya tümör önceki aşamalara göre daha büyük boyuttadır. Kanser, koltuk altındaki lenf bezlerine de sıçramıştır.
Evre IV, meme kanserinin en ileri evresidir. Yakındaki lenf düğümlerine ve memenin ötesinde vücudun uzak bölgelerine yayılmış olabilir. Bu muhtemelen akciğer, karaciğer veya beyin gibi organları veya kemikleri kapsadığı anlamına gelir.
Meme Kanseri Tedavisinde Kemoterapi ve Radyoterapi
Meme kanseri tedavisinde kemoterapi ve radyoterapi, tamamlayıcı tedavi yöntemleri olarak sıklıkla kullanılır. Bu tedaviler, cerrahi işlemlerle çıkarılan tümörlerin ardından vücutta olabilecek kanserli hücrelerin yok edilmesi ve hastalığın tekrarlamaması amacıyla uygulanabilir.
Kemoterapi
Kanser hücrelerini öldürmek ya da büyümelerini durdurmak amacıyla uygulanan ilaç tedavisidir. Kemoterapi, cerrahi öncesi (neoadjuvan) veya cerrahi sonrası (adjuvan) olarak uygulanabilir.
- Kemoterapide birkaç farklı ilaç birlikte kullanılır.
- İlaç seçimi ve rejimi, sahip olunan meme kanserinin türüne ve özelliklerine bağlı olarak değişir.
- Kemoterapi genellikle ayakta tedavi olarak verilir, bu da geceyi hastanede geçirmenize gerek kalmayacağı anlamına gelir.
- İlaçlar genellikle doğrudan damar veya damara yerleştirilen bir port (hazne) içine verilir.
Radyoterapi
Yüksek dozda radyasyon kullanarak kanser hücrelerini öldürme tedavisidir. Genellikle cerrahi sonrası uygulanan işlem, bazen cerrahi öncesi de tercih edilebilir.
Alacağınız radyoterapinin uygulama yeri ve dozu, meme kanserinin evresine bağlı olarak değişebilir.
Radyoterapi türleri aşağıdaki gibidir:
- Meme radyoterapisi: Meme koruyucu cerrahiden sonra kalan meme dokusunun tamamına uygulanır.
- Göğüs duvarı radyoterapisi: Mastektomiden sonra göğüs duvarına radyoterapi uygulanır.
- Lenf düğümü radyoterapisi: Koltuk altı hedef alınarak lenf düğümlerindeki kanserli hücrelerin öldürülmesi sağlanır.
Konu ile ilgili destek almak için hastanemizin
Genel Cerrahi
bölümüne başvurabilir, alanında uzman hekimlerimizden destek alabilir ve ileri teknolojiye sahip hizmetlerimizden faydalanabilirsiniz.