İdrar yolu enfeksiyonuna erkeklere oranla kadınlarda daha sık rastlanıyor ve araştırmalara göre her yıl kadınların %11’i idrar yolu enfeksiyonu şikayetiyle sağlık kuruluşlarına başvuruyor. Ayrıca araştırmalar kadınların %50’sinden fazlasının yaşamları boyunca en az bir kez idrar yolu enfeksiyonu yaşadıklarını gösteriyor.
İdrar yolları enfeksiyonu (İYE), kişilerin ayakta tedavi ortamında iyileşebildiği en yaygın bakteriyel enfeksiyonlar arasında bulunuyor.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?
İdrar yolu enfeksiyonu, idrar yollarının (üriner sistem); bakteri, mantar ya da virüslerle enfekte olması anlamına gelir. Değişik cinsiyet, yaş ve hasta gruplarında farklı etkileri olan ve farklı şekilde seyreden hastalıklar arasındadır. İdrar yolu enfeksiyonu, neredeyse hemen her yaştaki kadın, erkek ya da çocuğu etkileyebilir. Oldukça sık görülen bu enfeksiyon türü, özellikle toplum sağlığı için oldukça önemli bir hal almıştır.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
İdrar yolu enfeksiyonları her kişide, her zaman aynı belirti ve semptomlar göstermeyebilir. Genellikle görülen idrar yolu enfeksiyonu belirtileri şu şekilde tanımlanabilir:
- Sık sık idrar yapma dürtüsü
- İdrar yaparken ağrı ya da yanma hissi
- Her seferinde az miktarda idrar yapma
- İdrarda kan izleri
- Kötü kokulu, koyu renkli ya da bulanık idrar
- Yorgun ve bitkin ruh hali
- Ateşlenmek (enfeksiyonun böbreklere ulaştığı anlamına gelebilir)
- Ateş olmamasına rağmen üşüme hissi
İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedenleri Nelerdir?
İdrar yolu enfeksiyonunun altında yatan birçok neden bulunabilir. İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), çoğu durumda bakterilerin, üretra yoluyla dışardan vücuda girmesi şeklinde kendini gösterir. Diğer idrar yolu enfeksiyonu nedenleri de şu şekilde sıralanabilir:
- Genital hijyene önem verilmemesi
- Yetersiz sıvı tüketimi
- Vücutta enfeksiyona sebep olabilecek bir mikroorganizmanın, kan yoluyla üriner sisteme geçmesi
- Çeşitli doğum kontrol yöntemleri
- Çocukluk çağında idrar yolu enfeksiyonu geçirmiş olmak
- Genetik faktörler
- Menopoz
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- İdrar yolunda oluşan tıkanmalar
İdrar Yolu Enfeksiyonu Bulaşıcı mıdır?
İdrar yolu iltihaplanması, genellikle bakteriler tarafından oluşur. Fakat çok sık rastlanmasa da cinsel yolla bulaşıcı etkileri de görülebilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi Nasıl Yapılır?
İdrar yolu enfeksiyonu tedavisinde hekimler genellikle tedavi yöntemi olarak antibiyotik tedavisini tercih edebilirler. Reçetelendirilecek ilaçların kullanma süresi ve sıklığı ancak hekimler tarafından bakterilerin türüne ve yoğunluğuna göre belirlenebilir.
Antibiyotik kullanımından sonra iltihabın birkaç gün içerisinde sökülmesi beklenir ancak böbreklere kadar ulaşan enfeksiyon durumlarında tedavinin seyri değişebilir. Özellikle tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu durumlarında doz artırımı ve hatta damardan antibiyotik tedavisi hekimlerin talebi dahilinde uygulanabilir. Özellikle şeker hastaları, hamile bireyler ve bağışıklığı düşük çocukların tedavi süreci, uzman hekimlerin uygun gördükleri plana göre şekillendirilir.
İdrar yolu enfeksiyonu sırasında hekim yönlendirmesiyle başlanan antibiyotik tedavisi sırasında su tüketiminin artırılması tedaviye katkı sağlar. Bol sıvı tüketimi sonrasında sık idrara çıkma yoluyla, iltihabın sökülmesi ve vücuttan atılması kolaylaşır.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Gebeliğe Engel midir?
İdrar yolu enfeksiyonu hamilelikte kişilere herhangi bir engel oluşturmaz fakat tedavi edilmediği durumlarda kişilerde böbrek enfeksiyonuna yol açabilir. Böbrek enfeksiyonu da hamile bireylerde bebeğin zayıf doğmasına ya da erken doğum riski yaşanmasına sebep olabilir. Danıştığınız uzman hekim, idrar yolu enfeksiyonunu etkili ve erken zamanda tedavi ederse, yaşanan enfeksiyonun bebeğe zararı olmaz.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Tekrarlar? Geçmiyorsa Ne Yapılmalıdır?
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonunda, tedavi öncesinde ya da beraberinde, enfeksiyonun asıl nedenin bulunması konusuna öncelik verilmelidir. Aksi taktirde enfeksiyon, belirli aralıklarla tekrarlamaya devam edebilir. İdrar yolu enfeksiyonlarının tanı konulma aşamasında mutlaka idrar kültürüne bakılması gerekir. Tekrarlayan enfeksiyon durumlarında kültüre ayrıntılı incelemeler yapmak ve farklı görüntüleme yöntemleri kullanmak, aynı problemlerin yaşanmaması adına etkili olabilir. Eğer kişilerde idrar yolu enfeksiyonu tekrar ediyorsa risk faktörlerinin tekrar gözden geçirilmesi ve hala devam eden faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir.