Kan Transfüzyonu Nasıl Yapılır?
Yapılan testler sonrasında, sizin kanınızla uyumlu olduğu saptanan kan veya kan ürünü uygun koşullar altında bulunduğunuz servise getirilir. Getirilen ürünün barkod etiketi, tarihi, doğru ürün olup olmadığı ve uygunluk kontrolleri servisteki iki hemşire tarafından ayrı ayrı yapılır. Eğer damar yolunuz açılmışsa, doğru kan ürünü uygun damar yolundan verilir. Ancak damar yolunuz hemşireniz tarafından uygun bulunmazsa, tekrar ikinci damar yolu açılır. Uygun bulunan damar yolundan kan, damla şeklinde verilmeye başlanır.
İlk Olarak Nereden Başlanır?
İlk olarak doktorunuz kan grubunuzun ve kanınızdaki antikorların belirlenmesi için bazı testler isteyecektir. Kan grubunuz 0, A, B veya AB grubu, Anti-D (Rh antikorlarınız ise negatif veya pozitif) olabilir. Kanınızla verici (donör) kanının uygun olup olmadığı yapılan karşılaştırma (x-match) testleriyle belirlenir.
Bu testler, doktorunuzun talebiyle bazen ameliyattan bir süre önce veya ameliyat sonrasında istenebilir. Vericinin kanıyla sizin kanınız arasında uygunluk testinin yapılabilmesi için sizden mutlaka test amaçlı kan alınması gerekecektir. Bu sürecin herhangi bir aşamasında kan alma, neden kana ihtiyacınız olduğu ve kan naklinin riskleri konusunda aklınıza takılan sorular olursa, doktorunuza sormaktan çekinmeyin.
Fiziksel nedenler, dini inanç veya yaşam tarzınız nedeniyle size uygulanacak kan naklini reddetme hakkına sahipsiniz. Bunun için doktorunuzu zamanında bilgilendirmeniz gerekir.
Hemşireniz tarafından damarınızdan alınan kan örneği, kan grubu tayini ve diğer testler için kan istasyonuna gönderilecektir. Bu aşamada hemşirenizin size sormuş olduğu tüm sorulara doğru cevap vermeniz, bilgilerinizin doğrulanması ve olası bir yanlışlığın önlenmesi açısından yardımcı olacaktır.
Kan ve Kan Ürünlerine Neden İhtiyaç Duyulur?
Doktorunuz size neden kan veya kan ürünlerine ihtiyacınız olduğunu açıklayacak ve ihtiyacınız olabilecek kan ürünlerini size bildirecektir.
Transfüzyon gerektiren bazı nedenler şunlardır;
-
Kaza veya ciddi ameliyatlar,
-
Kan kaybına neden olan ameliyatlar,
-
Kan hücrelerinizin üretimini engelleyen hastalıklar,
-
Kan hücresi yapımını etkileyen ve yıkımına neden olan tedaviler (kanser tedavileri gibi),
-
Kan kaybına neden olan fizyolojik etkenler ve diğer bazı hastalıklar.
Kan veya kan ürünü transfüzyonu, hastalığınıza ve oluşan hasara göre ihtiyacınız değerlendirilerek yapılır.
Bu İşlem Ne Kadar Sürer?
Bir ünite eritrosit süspansiyonu 1-4 saat, trombosit süspansiyonu 20 dakika, taze donmuş plazma 30 dakika içinde verilecektir.
Kan ve kan ürünlerinin verilme süresi, kilonuza ve damar yapınıza göre değişiklik gösterebilir. Ancak 4 saatten fazla sürmeyecektir. Çünkü 4 saat sonra verilen üründen istenilen verim elde edilemeyebilir ve yeni bir ürün takılması gerekebilir.
Transfüzyon Süresince Kendinizi Nasıl Hissedeceksiniz?
Transfüzyon yapılan hastaların %1-2’sinde akut reaksiyonlar görülebilmektedir. Bu reaksiyonlar kan ve kan ürünleri transfüzyonunun başlangıcında, sırasında veya transfüzyon bitiminden sonra 4 saat içinde görülebilir.
Transfüzyon reaksiyonu belirtileri şunlardır:
• Ateş, ani üşüme ve soğukluk,
• Kesik soluk alıp verme,
• Sırt ağrısı,
• Hafif baş ağrısı, baş dönmesi,
• Döküntü, kaşıntı,
• Bulantı, kusma,
• İdrarda kan.
Eğer yukarıdaki belirtilerden en az birini hissederseniz, hemen hemşirenize haber verin!
Hemşireniz transfüzyon süresince sürekli olarak sizi gözlemleyecektir. Ateş, nabız ve tansiyon değerleriniz transfüzyon öncesinde, sırasında ve sonrasında kontrol edilecektir.
Eğer transfüzyon sırasında kendinizi iyi hissetmezseniz, hemşireniz sizi kontrol etmiş olsa dahi tekrar hemşirenize haber verin.
Eğer transfüzyonunuz sırasında sormak istediğiniz ya da cevabından emin olmadığınız sorularınız varsa, lütfen sormaktan çekinmeyin.