Perinatolog Nedir?
Perinatolog, temel olarak Kadın Hastalıkları ve Doğum doktorudur ve uzmanlığını bu alanda aldıktan sonra üst ihtisas olarak Perinatoloji (Riskli Gebelik Uzmanlığı) eğitimini alır.
Üç yıl süren bu üst uzmanlık eğitiminde riski gebeliklerin tanı, takip ve tedavileri konusunda bilgi ve birikimlerini artırırlar. Üç yılın sonunda yüksek riskli gebelik uzmanı yani perinatolog olma hakkını kazanırlar.
Perinatoloji Bölümü Hangi Hastalıklara Bakar?
Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik), kadın hastalıkları ve doğum ana dalının yan dalıdır. Temel ilgi alanı fetus ve annedir. Sorunlu gebelikler veya gebelik sırasında yüksek risk oluşumu nedeniyle özelleşmiş bakım ve tedavi gereken durumların uzmanlık alanıdır.
Perinatoloji Muayenesi Nasıl Yapılır?
Kadın doğum uzmanı da olan perinatologlar, yüksek riskli gebelikleri hastane ortamında takip eder. Perinatoloji uzmanı olan hastaneler ve tıp merkezlerinde riskli gebeliklere özel taramalar, test ve tedaviler yapılmaktadır. Böylece hem anne adayı hem de bebeklerin uzmanlar tarafından yakın takibi mümkün olur.
Riskli gebeliklerin tedavisi, gebeliği riskli hale getiren sebebe göre yapılır. Örneğin diyabet hastası bir annenin kan şekerinin gebelik boyunca kontrol altında tutulması gerekir. Fetüsteki yapısal anomaliye bağlı riskli gebelikte ise fetüs doğuma kadar yakın takip edilir. Doğum sonrasında ise ilgili yapısal anomaliyi düzeltecek cerrahi girişim planlanır ve bebeğin yenidoğan yoğun bakım imkanı olan bir sağlık merkezinde kalması sağlanır. Riskli gebeliğe bağlı komplikasyonların önlenmesinde, risk faktörlerini taşıyan ebeveynlerin doğum öncesi perinatolojiye başvurması ve gerekli durumlarda genetik danışmanlık alması gerekir. Gebeliğin planlı olması, gebelik sürecinde sağlık problemi yaşama ihtimalini azaltır.
Yüksek Gebelik Riski Ne Demektir?
Öncelikle her gebelik anne ve bebek sağlığı açısından bazı riskler taşır. Risksiz gebelik yoktur. Tüm gebeliklerde, riskli gebelik uzmanı tarafından birinci üç ay ve ikinci üç ayda olmak üzere iki kere detaylı ultrasonografik değerlendirme önerilmektedir. Bu değerlendirmelerde yüksek risk taşıyan gebelere perinatolog tarafından daha çok muayene yapılması veya bazı durumlarda gebelik takibinin tamamen perinatolog tarafından yapılması önerilebilir.
Perinatoloji Bölümü Nedir ve Hangi Hastalıklara Bakar?
Gebelik öncesi, gebelik, doğum ve lohusalık döneminde anne veya bebekte meydana gelebilecek komplikasyonların erken dönemde taranması, erken tanısı ve tedavisinin planlandığı bilim dalıdır.
Riskli gebelik ya da yüksek riskli gebelik; gebelik öncesi ya da gebelikte ek bir hastalığı olan veya yapılan rutin tarama testlerinde yüksek risk veya bebekte fiziksel anomali şüphesi olan gebeliklerdir. Bu risklerin sınıflaması şu şekildedir:
-
Anne adayının mevcut riskleri (İleri anne yaşı, akraba evliliği olan çiftler, tüp bebek ile gebe kalma, Diyabet, Hipertansiyon, Böbrek hastalığı, Epilepsi gibi ek hastalıklar olması, myom ameliyatı geçirmiş anne adayları, vs)
-
Önceki gebelikten gelen riskler (Gebelik zehirlenmesi, bebek kaybı, anomalili bebek öyküsü, genetik hastalıklı bebek öyküsü, düşüğü olan anne adayı, tekrarlayan gebelik kayıpları,erken doğum yapan anne adayı, vb)
-
Şimdiki gebelikten gelen riskler (Tarama testlerinde risk beliren anne adayları, tanısal teste ihtiyacı olan anne adayları, bebeğin eşinin önde gelmesi (plasenta previa), bebeğin eşinin rahim duvarına anormal yapıştığı durumlar (plasenta akreata), çoğul gebelikler, rahim ağzı yetmezliği olan anne adayları, erken doğum riski olan anne adayları, vb)
-
Fetusa ait riskler (Bebeğe kan verilmesi gereken durumlar, bebeğin mikrobik hastalıklarının tedavisi (intrauterin enfeksiyonlar), bebeğin gelişimi geri olan anne adayları, bebeğin suyu normalden az veya fazla olan anne adayları, bebeğin suyu normalden fazla olan anne adayları, vb)
-
Doğuma ait riskler (Doğumunda aşırı kanama olmuş olan anne adayı (doğum sonu kanama), rahim içinde duruş bozukluğu yaşayan bebekler, önceki normal-vajinal doğumunda veya sezaryeninde problem olan anne adayları, vb)
Yüksek Riskli Gebelik Kimlerde Daha Çok Görülür?
Yüksek riskli gebelikler kalıtımsal nedenlerle olabileceği gibi, gebeliğin seyrinde çevresel faktörler, beslenme bozukluğu, aktivite azlığı, sigara, alkol, ilaç vb kullanımı, radyasyon ya da kimyasal teratojenlere maruz kalma nedeniyle de oluşabilir. Riskli gebelik; anneyle, fetüsle veya her ikisi ile ilgili sağlık sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Riskli gebeliğe neden olabilecek durumlar ise şu şekildedir:
- Gebelik öncesinde var olan sağlık sorunları
- Gebeliğe bağlı gelişen rahatsızlıklar
- Tütün, alkol ve uyuşturucu kullanımı gibi riskli yaşam tarzı biçimleri
- 35 yaşından büyük ve 17 yaşından küçük olma