Fasya Nedir?
Fasya, hücresel düzeyden tüm vücuda anatomiyi birleştiren, dokuları birbirine bağlayan, dağınık kolajen lifleri sayesinde paketleme dokusu gibi çalışan bir bağ dokusudur. Her organın çevresinde, içinde veya organ boyunca yer alır. Fasya, kaslar, sinirler, damarlar ve kemikler dahil olmak üzere, vücuttaki tüm yapıları çevreleyen bir dokudur. Koruma, destek ve hücreler arası iletişim görevleri vardır.
Tüm vücudu birbirine bağlayan miyofasyal kas zincirleri 3 boyutlu insan hareketi için sinerji, denge, stabilite ve mobilite sağlar. Fasya bağlantıları kasların birlikte hareketine zemin hazırlar. Fasya kılıfları içerisinde yapılanmanın mekanik ve fonksiyonel amacı vardır. Fasya, birçok kasın birlikte hareket etmesini ve aynı harekete katkıda bulunmasını sağlar.
Fasya, dokuları birbirine bağlayarak gerilim kuvvetleriyle dengelenen bir bütüncüllük sağlarken, kas kuvveti iletiminde, postür, vücudun yük transferi ve solunumda önemlidir. Sinir inervasyonu çok zengindir. Fasya adaptif ve dinamik bir organdır.
Miyofasyal Gevşetme Nedir?
Miyofasyal gevşetme, kaslara ve çevresindeki fasyaya mekanik uyarı yoluyla bütünsel olarak uygulanan bir manuel terapi yöntemidir. Vücuttaki kas ve fasya sisteminin değerlendirilmesi ve tedavisi için kapsamlı bir yaklaşımdır.
Bu teknik, vücudun tüm bölgelerinde ağrıya neden olabilecek ve hareketi sınırlayabilecek yumuşak dokuda tetik noktaları, kas gerginliği ve işlev bozuklukları gibi kısıtlamaları serbest bırakmak için tasarlanmıştır. Ağrıyı azaltmada ve hareketliliği artırmada başarı göstermiştir.
Kaslar ve çevresindeki fasyaya mekanik uyarı uygulandığında fasya gevşemesi sağlanır, gerginlik ve düzensiz gerilimler gevşer.
Miyofasyal gevşetme için odaklanılan ana doku fasyadır. Miyofasyal gevşetme, fasya içerisindeki gerginliklerin ve kısıtlılıkların değerlendirilmesine, tanımlanmasına ve tedavi edilmesine olanak sağlar. Bu kısıtlılıklar, travma, kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları, postür bozukluğu gibi çok sayıda faktörden kaynaklanabilir.
Miyofasyal Gevşetme Nasıl Uygulanır?
Fizyoterapist tarafından tüm vücuda elle uygulanan bir yöntemdir. Vücuda uygulanan mekanik uyarı sayesinde fasya dokusunun akışkanlık ve ısıya duyarlılık özellikleri kullanılır. Elle uygulanan bu teknikle eklemlerin hareket açıklığında artış, fasyal hareketlilik artışı ve ağrıda azalma gibi olumlu değişiklikler meydana gelebilir.
Tedavi sırasında, vücudunuzun ve zihninizin rahatlamasına izin vermek amacıyla, başlangıçta bir tedavi masasında sırtüstü pozisyona konumlandırılırsınız. Sonrasında yüzüstü, yan yatış ve oturma pozisyonunda teknikler uygulanabilir. Manuel tedavinin çoğunluğu hafif baskı şeklinde uygulamalardan oluşur. Bazen hareket çok akıcıdır, diğer zamanlarda kol ve bacaklar hafif bir gerginlikte tutulabilir. Fizyoterapistiniz çalışmalara ağrılı bölgeden başlayabilir. Ağrı farklı bölgelerden kaynaklanıyorsa, sıralama da size yapılan değerlendirmeye göre ilerler.
Pek çok hasta miyofasyal gevşetme tedavi seansından çok rahatlamış şekilde ayrılır, ancak bazen miyofasyal dokularınızda hafif bir rahatsızlık hissedebilirsiniz. Miyofasyal gevşetme sonrası nadiren olabilen kas ağrıları postür ve dizilim değişikliğinden veya uygulanan teknikten kaynaklanabilir.
İlerleyen zaman içerisinde fizyoterapistiniz tarafından köpük egzersiz silindirleri, tenis topları kullanarak miyofasyal gevşetme tekniklerini evde kendi kendinize nasıl uygulayacağınız anlatılacaktır.
Miyofasyal gevşetme, diğer fizik tedavi yöntemleriyle birlikte kullanıldığında hastaların günlük yaşam aktivitelerine ve spora daha hızlı dönmelerine yardımcı olabilir.
Miyofasyal Gevşetmeden Kimler Yararlanabilir?
Miyofasyal gevşetme, miyofasyal ağrı sendromu başta olmak üzere, sırt ağrısı, boyun ağrısı, bel ağrısı, fibromiyalji gibi kas-iskelet sisteminde problemi olan hastalarda, ağrıyı azaltmak ve hareketliliği artırmak amacıyla kullanılabilir.
Çok zengin bir sinir ağı olan fasya dokusu üzüntü, gerginlik, kaygı gibi durumların otonom sinir sistemi üzerinden fasya ve kas dokusuna etki etmesiyle ağrı kaynağı olabilir. Bu nedenle oluşan ağrıların tedavisinde miyofasyal gevşetme teknikleri kullanılabilir.
Spora bağlı bazı yaralanmalarda, uzun koşucularda görülen tekrarlayan zorlanmalarda, aşırı kullanıma bağlı zedelenmelerde, hatalı hareket etmekten kaynaklanan kas dengesizliklerinde tedavi amaçlı kullanılabilir.
Miyofasyal gevşetme tedavisi refleks sempatik distrofi (kompleks bölgesel ağrı sendromu) ve torasik outlet sendromu gibi ağrılı süreçlerde de uygulanabilmektedir
Miyofasyal Gevşetme Yapılmaması Gereken Durumlar Nelerdir?
Miyofasyal gevşetme herkes için uygun olmayabilir. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanınızdan görüş almalısınız.
Miyofasyal gevşetme yapılmaması gereken durumlar:
• Malignite (kanser)
• Anevrizma
• Akut romatoid artrit • İleri derecede diyabet
• İleri derecede osteoporoz
• İyileşmekte olan kırıkların varlığı
• Ateş
• Enfeksiyon
• İleri flebit
• Gebelikte ilk 3 ay
Ancak, miyofasyal gevşetmenin sizin için uygun bir tedavi yöntemi olup olmadığını belirlemek için kişiye özel değerlendirme doktorunuz tarafından mutlaka yapılmalıdır, kontrendikasyonlar sadece bunlarla sınırlı olmayabilir